Hồn của những ngôi nhà Gươl

Đối với đồng bào dân tộc Cơ tu, đa số ở các huyện miền núi tỉnh Quảng Nam và Thừa Thiên- Huế, ngôi nhà Gươl (còn gọi là nhà làng) được coi như một biểu tượng văn hóa, niềm hãnh diện của mỗi làng.

Nhà Gươl không chỉ mang đặc trưng kiến trúc dân tộc mà còn là nơi hội tụ những di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của người Cơ tu. Đó là nơi diễn ra các hoạt động cộng đồng, nơi các già làng (Tacooh pươl) quyết định những vấn đề quan trọng của cộng đồng và đặc biệt là nơi tổ chức các lễ hội truyền thống như mừng lúa mới, lễ ăn thề kết nghĩa anh em giữa hai làng, hoặc ăn mừng được mùa rẫy… Những trai tráng chưa vợ, những người già mỗi đêm thường đến ngủ trong nhà làng, vì người Cơ tu coi đây là nơi linh thiêng, luôn có sự hiện diện các các thần linh và tổ tiên, ông bà họ…

Đối với mỗi làng Cơ tu, việc xây dựng một ngôi nhà Gươl là việc hệ trọng. Trước khi chọn đất dựng làng, người ta đã nghĩ đến vị trí nhà Gươl đầu tiên. Đó là vị trí cao ráo ở chính giữa làng. Trai làng được giao nhiệm vụ vào rừng chọn gỗ, lấy lá, còn những người có nghề chạm khắc đảm trách khâu tỉa tót, chạm trổ từ cột cái đến các hoa văn trang trí chung quanh, trên nóc nhà. Quy mô và nét nghệ thuật của mỗi ngôi nhà Gươl biểu thị sự lớn mạnh, giàu có của mỗi làng. Trong nhà Gươl, bao giờ cũng trưng bày nhiều loại nhạc cụ, công cụ truyền thống, nhiều xương đầu thú mà dân làng đã săn bắt hoặc đã giết thịt trong các lễ hội…

Vào thăm ngôi nhà Gươl của hai làng Gừng và Bơ-Hôn là dịp để chiêm nghiệm các nét kiến trúc, chạm khắc tinh tế trên những cột Xờ-nur, trên các cột vách và xem trưng bày các sưu tập nhạc cụ dân tộc, lại luôn có sẵn những người có thể biểu diễn các điệu múa hát như Dza-dzá, các điệu vũ nhạc như Đing-tuk khi được yêu cầu. Nhờ vậy, các đoàn du khách đi dọc đường Trường Sơn thường chọn những nhà Gươl này để dừng chân và tìm hiểu các đặc điểm văn hóa bản địa.

Nguồn: KPVN

Cảnh đẹp bốn phương qua ống kính Việt

Tây Giang và hồn của những ngôi nhà Gươl

Tây Giang và hồn của những ngôi nhà Gươl

Chia sẻ:

Chia sẻ:

Tin ảnh này của bạn